13/10/08

ΤΟ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΕΓΩ


ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΚΑΙ ΑΓΙΩΝ

ΙΣΤΟΡΙΑ Α'


1993: Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΓΡΑΙΚΟΣ ΚΑΙ Ο ΑΥΤΟΚΡΑΤΩΡ ΦΩΚΑΣ

Οκτώβριος του 1993. Το καλντερίμι μάς οδηγεί από την Μονή Εσφιγμένου στο Βατοπαίδι. Ο Φινλανδός πέθερος μου παρακολουθεί τον οργασμό της φύσης και της τέχνης αποσβολωμένος παρ' όλο που είναι άθεος. Άθεος είναι, όχι προκατειλημένος, σαν κάτι εγχώριους αθέους που αυτομόλησαν.

Στο Βατοπαίδι οι ξενώνες υπερπλήρεις. Μας οδηγούν σε κάποιο δωμάτιο με καμμιά δεκαριά κρεββάτια και σπασμένο τζάμι στο παράθυρο. Ο μοναχός απολογείται: Φιλοξενούμε ένα γκρουπ 17 πρέσβεων ξένων χωρών από την Αθήνα και οι ανακαινισμένοι ξενώνες ειναι πλήρεις. Δεν πήγε το μυαλό μου τότε πως οι φιλοξενίες VIP είχαν ήδη αρχίσει και πως στο μέλλον θα εξελίσσονταν σε αυτοσκοπό.

Γραφίστας σε διαφημιστική εταιρία τότε, μία δυό κουβέντες στο προαύλιο με τον π. Α., τον "Τσουκάτο" του ηγούμενου Εφραίμ, και ξαφνικά το ενδιαφέρον προς το πρόσωπό μου έγινε ιδιαίτερο. Τα άδυτα της μονής ανοίχτηκαν και εκεί μου εξετέθησαν για πρώτη φορά τα μεγαλεπίβολα σχέδια της μονής για να ξεκινήσει εκδόσεις κύρους. Ο π. Α. μάλιστα μου ζήτησε μια εκδούλευση, να τον φέρω σε επαφή με βιβλιοδέτες στην Αθήνα. Αν μπορούσα μάλιστα να έκανα και μερικά προσχέδια για το πως φαντάζομαι το λεύκωμα της μονής.

Σην κουβέντα πάνω το τηλέφωνο κτυπά. Ήταν ο αυτοκράτωρ των Ηλέκτρα, Φωκάς. Εννοώ ο αυτοκράτωρ της αλυσίδας ξενοδοχείων Electra Palace και πρόεδρος των Ξενοδόχων Ελλάδος κος Φωκάς. Ο π.Α. προσπαθεί να τον πείσει να χρηματοδοτήσει το λεύκωμα της μονής με 8.000.000 δραχμές (τότε έβγαζα 135.000 το μήνα ενώ ο βασικός ήταν 80.000). Ο Φωκάς αρνείται με ευγενικά πηδηματάκια. Ακούω από τον π. Α. έναν αναστεναγμό και κάτι σαν σχόλιο για τους πλούσιους που δεν βάζουν το χέρι στην τσέπη.
(Το 2003 θα συναντούσα και προσωπικά τον κο Φωκά, που αλλού; Στο Βατοπαίδι, παρέα με τον πρόεδρο Ενοικιαζομένων Δωματίων Ελλάδος. Σύσσωμος ο κόσμος του Τουρισμου έδειξε ενδιαφέρον για το μοναστήρι υποθέτω).

Φεύγω για την Αθήνα με τον αφελή ενθουσιασμό πως θα προσφέρω κάτι για το μοναστήρι παρέχοντας τις υπηρεσίες μου. Σκέπτομαι μάλιστα φευγαλέα αν θα με ενδιέφερε να παρατήσω την διαφήμιση και να ασχολούμαι με Ορθόδοξες εκδόσεις. Το αποκλείω ως βαρετό. Εξ άλλου έχω καριέρα μπροστά μου ως Art Director.

Που νά ξερα όμως πως η αρχη είχε ήδη γίνει, όχι στο Βατοπαίδι, αλλά δυό μέρες πριν, στην Ουρανούπολη στα ταπεινά rooms μίας πανσιόν όπου μας οδήγησε ένας χωριάτης ψαρεύοντάς μας από το λεωφορείο για να περάσουμε το βράδυ, προφανώς μόνο και μόνο για να γνωρίσω εκεί έναν "τυχαίο" Ολλανδό προσκυνητή που με την σειρά του και αυτος σαν ένας απλός ενδιάμεσος θα μου άνοιξε άλλους δρόμους για το αύριο. Ο Θεός τα ΔΙΚΑ του σχέδια μπορεί να τα θέσει σε εφαρμογή και σε μια ταπεινή πανσιόν ενός απλού χωριάτη στην Ουρανούπολη παρά σε μια μονή με τον επιθετικό αυτοπροσδιορισμό "Μεγίστη".


Στην Αθήνα δουλεύω τα προσχέδια της Βατοπαιδίου. Διαβάζω παράλληλα και το "Γεροντικόν του Αγιου Όρους". Διαβάζω και για τον Αγ. Μαξιμο τον Γραικό, τον Βατοπαιδινό, τον μεταφραστή Ορθοδόξων βιβλίων που το άθλιο ιερατείο της Μόσχας τον φυλάκισε για 23 χρόνια, ενώ τώρα τον τιμούν. Προσεύχομαι και τον επικαλούμαι. Με τρώει η περιέργεια να δω κάπου μια εικόνα του άγνωστου αυτού Αγίου. Σκέφτομαι όταν ξαναπάω στο Βατοπαίδι να ρωτήσω τους μοναχούς.

Τρεις μέρες αργότερα έρχεται μια κάρτα στην γυναίκα μου από Φινλανδή μοναχή που ζει σε μοναστήρι της Αττικής. Η κάρτα ειναι από Μουσείο της Αγ. Πετρούπολης. Την γυρνάω και κοιτάω. Έχει μια εικόνα. Διαβάζω: St Maxim Grecki. Δηλαδή Αγ. Μαξιμος ο Γραικός! Την είχε επιλέξει άνευ ιδιαίτερου λόγου από ένα πάκο με άγραφες κάρτες διαφόρων προελεύσεων. "Δεν ξέρω γιατί. Έτσι, αυτή μου ήρθε να διαλέξω" απάντησε όταν την ρώτησα.

Ο Αγ. Μάξιμος ήρθε μόνος του να με βρεί. Διότι το να εμπνευστεί μια Φινλανδή μοναχή που ζει στην Αττική (και που έχει το τηλέφωνό μας) να μας στείλει ταχυδρομικώς στην Αθήνα στα καλά καθούμενα μια Ρώσσικη κάρτα με έναν "άσχετο" Άγιο, την επόμενη μέρα που τον επικαλέστηκα και ζήτησα να τον γνωρίσω, ξεπερνούν κάθε όριο "σύμπτωσης".

Τρία χρόνια αργότερα από εκείνη την μοιραία συνάντηση με τον Ολλανδό, ξεκινώ σαν χόμπυ μια προσπάθεια διακίνησης Ορθόδοξων ξενόγλωσσων βιβλίων στην αρχή στο Αμστερνταμ και μετά στο εξωτερικό γενικότερα. Σκέφτομαι σαν διακριτικό όνομα το "Αγ. Μάξιμος ο Γραικός".

Ανακαλύπτω πως με πρόλαβε το Βατοπαίδι, ιδρύοντας στο Μαρούσι Αστικη Μη Κερδοσκοπικη Εταιρία υπ' αυτό το όνομα, για να το εγκαταλείψει όμως αργότερα για κάτι άλλο γενικότερο, άοσμο και ανώδυνο. Ο Αγ. Μάξιμος θα ήταν κόκκινο πανί στους άθεους γραφειοκράτες της Ευρώπης και των κυβερνήσεων Σημίτη που κρατούσαν στα χέρια όλον τον παρά των επιδοτήσεων για τα δικά τους λαμόγια, ενώ το "Κέντρο Αθωνικού" και μετέπειτα "Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού" (αποποιούμενο τον όρο "Αγιος") θα επέτρεπε στους μοναχούς να βάλουν και αυτοί το χέρι στο βάζο με το μέλι. Συνεπώς, Αγ. Μάξιμος τέλος...

Όσο για την εθελοντική μου εργασία; Ενημερώθηκα από τον π.Α. πως ο π. Εφραίμ την ειχε ήδη αναθέσει σε άλλον.
Τζάμπα τα κόπια μου; Μπα!

Δόξα τον Αγιο Μάξιμο που με φύλαξε. Εγώ πάντως τον κόπο μου τον πληρώθηκα με εκείνη την κάρτα.

9 σχόλια:

expaganus είπε...

Σε φύλαξε, δε λες τίποτα! Βέβαια πού να το φανταστείς τότε...

Theoprovlitos είπε...

Αμ το φανταστηκα, πως δεν το φανταστηκα! Απλα καθε φορα που πηγαινα εκει το επιβεβαιωνα.

Παρ ολα αυτα η παρουσα αναρτηση περι Βατοπαιδιου δεν εχει το νοημα του να καταγγειλει (αυτο βγαινει αβιαστα από τα συμφραζομενα) αλλα να καταδειξει κατι αλλο πιο σημαντικο: Πως ο Θεος και η Θεια Χαρις ενεργουν αυτοβουλως ακομα και μεσα στην αμαρτια και την παρακμη οσο και αν προσπαθουμε εμιες να την διωξουμε με την αρρωστεια που κουβαλαμε. Ιδιαιτερα οταν παριστανουμε και τους ιατρους των ψυχων των άλλων.

Ανώνυμος είπε...

Itan mia dhmosieysh pou xreiazotan Sthn Ellada h 8eopioume h demonopioume proswpa kai katastaseis...

Theoprovlitos είπε...

Κωστα,

Αυτο που λες ακριβως συμβαινει στην Ελλαδα. Και το κακο ειναι πως αναλογα με την θεση που παιρνεις σε κατατασουν με το ζορι στην Α ή την Β παραταξη. Πρεπει ή να κανεις ανελεητη κριτική μεχρις εξοντωσης ή να αγιοποιεις.

Αυτο ισχυει βεβαιως και στο εκκλησιαστικο περιβαλλον με τις παρατρεχαμενες μοναχολατρες θεουσες και στους στρατευμενους αντιχριστους που μολις περνουν εξω από εκκλησια πεσφοτυν κατω και βγαζουν αφρους.

Κοινη λογική δεν υπάρχει; Και ενίοτε και λίγο έλεος για τον διπλανο, που μπορει να μην ειναι και πολύ χειροτερος από μας.

Ανώνυμος είπε...

synfwnw apolyta mazi sou...
Parepitpwndos (gia na mh parexshgh8w :)) )den exw paei pote sto oros kai genika den exw epafh me toys papades, dioti oi papades den einai h eklhsia alla emeis.
Kai pali bravo gia th dhmosieysh opws sou egrapsa kai parapanw pisteyw oti xreiazotan

Theoprovlitos είπε...

Με τους παπαδες καλα κανεις και δεν εχεις επαφη. Μεχρι να βρεις καποιους ανθρωπους σαν και εμας που καποια στιγμη αρνηθηκαν τον κοσμο και εγιναν παπαδες από αγαπη για τον Θεό και τον συναθρωπο, εχοντας προηγουμενως περπατήσει στα ίδια μονοπάτια με εμάς. Υπαρχουν και τέτοιοι αλλά λίγοι και δυσερευτοι.

Οι περισσοτεροι είναι ή κατι ξεφωνημενοι φιλοδοξοι αρχιμανδριτες-καρριερίστες, ή κατι τύποι μεγαλωμενοι σε οργανωσιακα, θεουσικα περιβάλλοντα, εκτος τόπου και χρόνου ή κατι που έγιναν παπάδες επειδη δεν είχαν τίποτα άλλο να κανουν. Υπαρχουν ακομα και οι διανοούμενοι που πλησιαζουν τον άνθρωπο και την πιστη διανοητικά και εγκεφαλικά (ούτε αυτοί μου αρέσουν) ή τουναντιον οι απλοί και αγνοί παπάδες του χωριού, θαυμάσιοι άνθρωποι, που δεν μπορουν να ανταποκριθουν όμως στις απαιτήσεις του σύγχρονου κόσμου. Αρα πόσοι απομένουν; Γνωρίζω πάντως και μερικούς τέτοιους. Ευχομαι να βρεθουν και καποιοι στον δρόμο σου.

Στο Ορος να πας. Στο συνιστω ανεπιφυλακτα. Δεν εχει καμμια σχεση αυτο που ειναι με αυτο που νομιζουμε πως ειναι. Ετσι ελεγα και εγω να παω καποτε (πως θελουμε να παμε καποτε και στη Φλωρεντια) με πηρε της προσκολησεως ενας φιλος (καλη του ώρα) και εκτοτε πηγα 13 φορες. Αν δεν εισαι εντελως τουβλο και ιδαιτερα αν είσαι άτομο με ευαισθησιες αποκλειεται να μην σε αγγιξει κατι εκει.

Θυμαμαι μαλιστα ενα gay ζευγαρι (υποθετω) που διατηρουν το βιβλιοπωλειο της γειτονιας μου. Πολυ καλα παιδια. Τους πετυχα στο καραβακι οταν φευγαμε απο το Αγιον Όρος. Ξεχωριζαν και από τα μοντερνα κουρεματα, ντυσιμο κλπ σε σχεση με το πιο συντηριτικο περιβαλλον. Τους πιανω κουβεντα λοιπον πως ειμαι γειτονας και επειδη θεωρησα πως αν τους αρεσε εκεί θα τους αρεσε από αποψη τεχνης και φυσης και τους λεω "ωραια φυση δεν εχει εδω, και τα κτιρια εντυπωσιακα δεν ειναι;" Και μου απαντουν "μονο αυτα; Η όλη ατμοσφαιρα, η ηρεμία και η πνευματικοτητα που υπαρχει δεν σε συγκινησε;" με ρωτησαν.

Εκτοτε (πανε τωρα 10 χρονια) στο βιβλιοπωλειο τους εβαλαν και βιβλια Ορθοδοξης πνευματικοτητας. Τραγικο δεν ειναι, σε ολοκληρη συνοικια το μονο μερος που μπορεις να βρεις βιβλια Ορθοδοξης πονευματικοτητας ειναι το βιβλιοπωλειο ενος ζευγαριου gay! (Το τραγικο δεν παει στα παιδιά, στους "καλους Χριστιανους" πάει).

fvasileiou είπε...

Αυτή είναι μια από τις ιστορίες -μικρές, προσωπικές εμπειρίες δηλαδή- που εδώ και πολλά χρόνια κυκλοφορούν ανάμεσα στους πιστούς. Η ιστορία με το Βατοπέδι είναι γνωστή. Και είναι πολύ καλό που διερευνάται. Διατηρώ ακόμα επιφυλάξεις για το αν έγινε κάτι παράνομο εκεί, αλλά αυτό θα το δούμε.
Όλα αυτά καλά.

Όμως επειδή ζούμε στην Ελλάδα κι επειδή δεν τρώμε κουτόχορτο, το ερώτημα παραμένει: Γιατί το Βατοπέδι (μόνο αυτό) και γιατί τώρα.

Θα είχε ενδιαφέρον να διερευνούνταν η διαχείριση των οικονομικών και της περιουσίας άλλων μητροπόλεων, πολύ πιο πλούσιων από το Βατοπέδι. Οι δεσποτάδες των οποίων προβάλλονται ως ιδιαίτερα πνευματικοί από συγκεκριμένα κέντρα (και Μέσα), κι ας έχουν κατηγορηθεί από παράγοντες και πολίτες, ανεξαρτήτως κομματικής ένταξης, του τόπου τους...

Ανώνυμος είπε...

αναρωτιόμουν κάποια στιγμή και εγώ, γιατί τώρα? συνήθως όταν "βγαίνει" κάτι στη φορα, είναι αντιπερισπασμός για να μειωθεί η προσοχή μας σε κάτι πιο ουσιώδες.Τα ΜΜΕ παίζουν άριστα αυτό το παιχνίδι με τις ευλογίες των πολιτικάντηδων.
Όμως να σταθώ στο "αυτοβούλως" της θείας χάριτος.όσο μεγαλώνω τόσο το διαπιστώνω. είναι σαν κάποιος να προσπαθεί να σου κάνει "μεγάλο κακό" και ουσιαστικά να σε βοηθάει χωρίς να το ξέρει. είναι αυτό που λέει ο σοφός λαός: "ότι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό". και αν πάμε ένα βήμα παραπέρα
οποιος σε σκοτώσει σου έχει κάνει το καλύτερο δώρο! αυτό τουλάχιστον διαβάζω στους αγιορείτες πατέρες.
οποτε ας μη μασάμε, ουσιαστικά κανεις δεν μπορεί να μας βλάψει, μονο ο εαυτός μας το μπορεί!

Ανώνυμος είπε...

Αυτό που λέει ο Φώτης είναι πολύ σωστό. Και επειδή είναι και Γιαννιώτης, θα ήθελα να ξέρω, για παράδειγμα, τί γίνεται με την περιουσία της Μητρόπολης Ιωαννίνων, που είναι πάμπλουτη, και πόσα ιδρύματα ή νέες ενορίες έχει φτιάξει ο μητροπολίτης Θεόκλητος Σεττάκης από το 1974 που είναι εκεί.
Από την άλλη, δέχομαι ότι στην περίπτωση του Βατοπεδίου υπάρχουν σκοπιμότητες από πλευράς ΜΜΕ ή και άλλων "αγανακτούντων". Από την άλλη όμως έχω αντιληφθεί οτι έχει πέσει "σύρμα" σε κάποιους εκκλησιαστικούς κύκλους "μην λέτε τίποτα για το Βατοπέδι, είναι αμαρτία". Μα το ζήτημα δεν είναι ο π. Εφραίμ, που ούτε Ρασπούτιν είναι, ούτε κανένας που ήθελε να καταχραστεί τα χρήματα. Το ζήτημα είναι η εκκοσμικευμένη νοοτροπία που υιοθετούν ορισμένες μονές, με το Βατοπέδι από τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις. Τουλάχιστον, ως Χριστιανοί, δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε το Βατοπέδι να συμπαρασύρει ολόκληρο τον μοναχισμό δικαιολογώντας τα αδικαιολόγητα.